انواع کالاها و ملاحظاتی از بازاریابی آنها – بخش اول
کالای مصرفی مشاور شرکتهای بازاریابی محصولات بازاریابی
انواع کالاها بهطورکلی میتوانند بر اساس ویژگیهای مختلفی که دارند مورد تقسیمبندی قرار بگیرند که ازجمله آنها میتواند به کاربرد آنها، رنگ، فنآوری مورداستفاده شده، دوام و ماندگاری، نوع خریداران و . . . اشاره کرد. البته امروزه تقسیمبندی کالاها بیشتر بر اساس نوع کاربرد به دودسته کالاهای مصرفی و کالاهای صنعتی تقسیم میشوند:
1- کالاهای مصرفی
در معنای ساده، کالاهای مصرفی، کالاها یا موادی هستند که بهمنظور استفاده شدن یا مصرف شدن توسط مصرفکنندگان خریداری میشوند و مصرف تجاری برای آنها تعریفنشده است که برنج، آرد، شیر، مبلمان، رادیو، تلویزیون، انواع مختلف پارچهها و . . .شامل این موارد میشوند. به عبارتی نیازهای نهایی مصرفکنندهها را برآورده میکنند. همچنین این دسته از کالاها برای بررسی و مطالعه خود به 4 دسته فرعی دیگر تقسیم میشوند، که در این بخش به دودسته از آنها میپردازم:
الف- محصولات راحتی
این دسته از کالاها، کالاهایی هستند که بهدفعات زیاد، بدون هزینه زیاد و بدون سختی و ایجاد دغدغه ذهنی برای رفع نیازهای اولیه مصرفکنندگان توسط آنها خریداری میشوند. عموماً برای خرید آنها طرح و برنامه قبلی نیاز نیست، خریدار به منطق و خرد خاصی نیاز ندارد و همچنین خریدار موردنظر در مورد قیمت، کیفیت، دوام و . . . این کالاها اطلاعات خوب و کافی در اختیاردارند.
این قبیل از کالاها بهطورکلی برای اداره امور عادی زندگی موردنیاز هستند و همانطور که اشاره هزینه و زمان زیادی برای خرید آنها نیاز نیست. از بین انواع کالاهای مصرفی مثلاً میتوان به سیگار، صابون، کبریت، دارو، خمیردندان، میوه، سبزی، روزنامه و مواردی ازایندست بهعنوان کالاهای مصرفی راحتی اشاره کرد.
ازآنجاییکه کالاهای مصرفی راحتی جزء نیازهای روزمره مصرفکننده هستند، پس عموماً توسط تولیدکننده به فروش نمیرسند و فروش آنها توسط نمایندههایی انجام میشود که همین موضوع طول کانال فروش را طولانی میکند، اما اطلاعرسانی و تبلیغات برای فروش آنها به مصرفکننده نهایی عموماً بر عهده تولیدکننده است.
انواع کالاها
در بازاریابی و فروش این کالاها باید به موارد زیر توجه کرد:
– تمهیداتی برای فروش آنها از طریق خردهفروش انجام شود.
– عموماً کانالهای توزیع بلند و طولانی برای این کالاها مناسب است.
– مسئولیت تبلیغات و اطلاعرسانی بر عهده تولیدکننده است.
– نحوه چیدمان آنها و چگونگی آن بهمنظور جلبتوجه خریدار بر عهده خردهفروش است.
– هر یک باید برند خاصی داشته باشند.
– بستهبندی آنها بهصورت تکبهتک اهمیت زیادی دارد.
– حاشیه سود اندک به ازا هر واحد از این محصولات باید موردتوجه باشد.
ب- کالاهای مقایسهای
از بین انواع کالاها ، کالاهایی را که مصرفکنندگان باید با دقت و صرف زمان بیشتری خریداری کنند تحت عنوان کالاهای مقایسهای دستهبندی میکنند. برای خرید این دسته از کالاها خریدار نیاز به طرح و برنامه قبلی و همچنین تصمیم منطقی برای تهیه آنها دارد. آنها عموماً آنها را در ازای مقایسه کیفیت، قیمت، اندازه، ویژگیهای اصلی و … با کالاهای جایگزین آنها خریداری میکنند.
ازآنجاییکه این کالاها به نیازهای روزمره و بسیار ضروری زندگی مرتبط نمیشوند، خریدار عموماً خریداری آنها را به تعویق انداخته و برای اتخاذ تصمیم مناسب به مراکز خرید مختلف در سطح شهر مراجعه میکنند. فریزر، کامپیوتر، مبلمان جدید، تلویزیون، رادیو، اتومبیل، دوربین، ماشین لباسشویی و … نمونههایی از این کالاها هستند که عموماً قیمت بالایی هم داشته و انتخاب آنها زمانبر است.
انواع کالاها
ویژگیهای این دسته از انواع کالاها بهطورکلی بهصورت زیر خلاصه میشوند:
– برای خرید کالاهای مقایسهای به زمان و تلاش بیشتری نیاز است.
– طول عمر بیشتری نسبت به دیگر کالاهای مصرفی دارند.
– تمامی مصرفکنندهها از اطلاعات خوب و مناسب در رابطه با آنها برخوردار نیستند.
– قیمت واحد هر یک از این کالاها به نسبت به دیگر کالاهای مصرفی بیشتر است.
– عموماً تنها پس از مدتزمان زیاد اقدام به خرید مجدد این دست از کالاها میکنیم.
– حتی اگر برنامهای برای خرید آنها داشته باشیم، خرید واقعی میتواند بارها به تعویق بیفتد.
– در حین خرید آنها، مصرفکننده عموماً دست به مقایسه آنها با دیگر کالاهای جایگزین و کسب اطلاعات در مورد آنها میکند.
درفروش این کالاها باید به موارد زیر توجه کرد:
– ازآنجاییکه ظاهر این دسته از انواع کالاها اهمیت زیادی ندارد، پس به بستهبندی آنها هم توجه خاصی نمیشود و بیشتر ویژگیهای خود محصول مهم است.
– زنجیره تأمین این دست از محصول باید تا جای ممکن کوتاه و قابلاجرا باشد.
– نقش خردهفروشها برای کالاهای مقایسهای بسیار اهمیت دارد. بنابراین، اتخاذ مقدمات لازم برای فروش آنها در شبکه خردهفروشان از اهمیت بالایی برخوردار است.
– اتخاذ استراتژی لازم برای کسب بالاترین سود از این کالاها همواره باید مدنظر قرار داشته باشد.
– مسئولیت تبلیغ برای فروش این کالاها عموماً بر عهده خردهفروشان است.
– چون بستهبندی درفروش این کالاها تأثیر چندانی ندارد، داشتن بستهبندی مناسب برای جلوگیری از صدمه دیدن آنها کافی است.
– فروشندگان این دسته از کالاها باید اطلاعات خوب و کافی در مورد کیفیت، قیمت، کاربرد، روشهای استفاده و … این دست از کالاها داشته باشند. همچنین فروشندگان آنها باید همواره تضمین مناسبی در رابطه باکیفیت این دست از کالاها ارائه کنند.